عصر زلزله‌های ویرانگر

چنان که آمار جهانی نشان مي‌دهد، در بین سال‌های 1000 تا 1800 میلادی؛ یعنی طیّ 800 سال تنها 21 زلزله با قدرت بزرگ روی داده است. در حالی که بین سال‌های 1800 تا 1900، یعنی طی 100 سال، 18 زلزله بزرگ و 50 سال بعد بین 1900 تا 1950، 30 زلزلة بزرگ روی داده است. یعنی تقریباً در طول 50 سال تعداد زلزله‌ها برابر با شمار آنها در طول 850 سال قبل بوده است.1 بین سال‌های 1950 تا 1991، 93 زلزله بزرگ در جهان به وقوع پیوست؛ تقریباً سه برابر و نیم قرن گذشته. این زلزله‌ها موجب مرگ 3/1 میلیون نفر انسان در سراسر کرة خاکی شد. افزایش شدید تعداد زمین لرزه‌ها بسیاری از دانشمندان را متوجّه این موضوع ساخت که زمین به دوره‌ای تازه از حیات خود وارد مي‌شود.
راجر بیلهام در نشست اتحادیة علم زمین‌شناسی و ژئوفیزیک دربارة سیر این وقایع اعلام کرد: «واقعیت آشکار این است که در دهه‌های آتی شاهد فجایعی خواهیم بود که تاکنون مانند آنها را ندیده‌ایم. تلفات بیش از یک میلیون، پیش آمد غیرممکنی نخواهد بود. 50 درصد جمعیت یک شهر با زمین لرزه‌ای ساده از دست مي‌روند». بیلهام گفت: «با وجود اینکه در دهه‌های اخیر زمین لرزه‌ها در مرکز شهرهای بزرگ جهان روی نداده‌اند، امّا نمی‌توان از ادامه این روند مطمئن بود.»2
آمار تکان دهنده و متحیر کنندة بزرگ‌ترین زلزله‌های تاریخ جهان به خوبی گویای این واقعیت است:
که به این آمار حوادثی مانند زلزلة بزرگ هاییتی را می‌توان اضافه نمود که گاه گفته مي‌شود عمدی و محصول پدیده‌ای موسوم به «هارپ» است.

ریشه‌یابی زلزله در روایات
 

از رسول اکرم(ص) نقل شده است که فرمود: «هرگاه پنج چيز شايع شود، پنج چيز در ميان شما جاگزين شود، هرگاه زنا شايع شود؛ زلزله‌ها ظاهر شود، هرگاه زکات را ندهند، حيوانات بميرند و هرگاه حکّام در قضاوت جور کنند آسمان باران خود را نگهدارد و هرگاه ربا فاش و شايع گردد، خسف و فرو رفتن به زمين خواهد بود».
باز آن حضرت(ص) فرمود: «هرگاه در امّت من ده خصلت ظاهر شود خداوند ايشان را به ده چيز عقوبت کند». گفته شد: يا رسول الله! آن ده خصلت چيست؟ فرمود: «هرگاه دعا کم کنند بلا نازل شود، هرگاه صدقات (قرض، هديه، وقف، مطلق قدم‌هاي خير و انفاقات خيريه) را ترک کنند مرض‌ها زياد شود، هرگاه زکات را منع کنند چارپايان بميرند، هرگاه سلطان جور کند منع باران شود، هرگاه زنا در ايشان بسيار شود، مرگ ناگهاني در ايشان زياد شود، هرگاه ربا زياد شود، زلزله‌ها زياد شود، هرگاه به خلاف آنچه خدا نازل فرموده حکم کنند دشمن ايشان بر ايشان مسلط شود، و هرگاه نقض عهد و پيمان کنند خداوند ايشان را مبتلا به قتل سازد و هرگاه کم فروشي کنند خداوند ايشان را به سال‌هاي خشک و قحط بگيرد.»
سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «ظهر الفساد في البرّ و البحر بما کسبت أيدي الناس ليذيقهم بعض الذي عملوا لعلّهم يرجعون؛3 فساد در دريا و خشکي ظاهر شد به سبب آنچه دست مردم کسب کرده تا اينکه بچشاند ايشان را اثر بعضي از آنچه عمل کرده‌اند، تا شايد برگشت کنند.»4

پیشگویی‌های زلزله
 

بسیاری از انبیا و اولیا از زمان‌های دور دربارة وقوع زلزله‌های شدید خبر داده‌اند که به اجمال بسیار دربارة آن سخن مي‌گوییم و از آن جمله در «انجیل متّی» چنین آمده است: «عيسي در جواب ايشان گفت: زنهار کسي شما را گمراه نکند. ز آن رو که بسا به نام من آمده خواهند گفت که من مسيح هستم و بسياري را گمراه خواهند کرد و جنگ‌ها و اخبار جنگ‌ها را خواهيد شنيد. زنهار مضطرب مشويد؛ زيرا وقوع اين همه لازم است، ليکن انتها هنوز نيست؛ زيرا قومي با قومي و مملکتي با مملکتي مقاومت خواهند نمود و قحطي‌ها، وباها و زلزله‌ها در جاي‌ها پديد آيد... آنگاه اگر کسي به شما گويد: اينک مسيح در اينجا يا در آنجا است باور مکنيد؛ زيرا که مسيحیان کاذب و انبياي کذبه ظاهر شده، علامات و معجزات عظيمه چنان خواهند نمود که اگر ممکن بودي برگزيدگان را نيز گمراه کردندي. اينک شما را پيش خبر دادم.»5
«اشعیای نبی» در رؤیای خود، تکان‌های عظیمی را در آخرالزمان مشاهده کرد: «اساس و بنیان زمین در حال لرزش است. زمین به شدت در حال جنبش است. زمین تا پایان مانند آدمی مست تلوتلو خواهد خورد و مانند کلبة لرزان خواهد بود... در روز خونریزی بزرگ، زمانی که برج‌ها واژگون مي‌شوند».6 رسول اکرم(ص) نیز با اشاره به آخرالزمان فرمودند: «زلزله‌های بسیاری زمین را در خود خواهد گرفت».7 آن حضرت در جای دیگر، در این باره مي‌فرماید: «شما را به مهدی(ع) بشارت مي‌دهم. هنگامی که اختلافات شدید در میان مردم پدید آید و زلزله‌های سختی واقع شود او قیام مي‌کند».8 امام صادق(ع) نیز با بشارت ظهور مهدی(ع) در این باره فرمودند: «مهدی را به شما بشارت مي‌دهم که پس از پدید آمدن اختلافات در میان امتم و زلزله‌های بسیار ظهور خواهد کرد».9 همچنین در جای دیگر فرموده‌اند: «از نشانه‌های قیام آن حضرت این است که در سالی پر از زلزله و سرما اتفاق مي‌افتد».10
امام محمد باقر(ع) نیز فرمودند: «قائم قيام نمي‏كند مگر در دورة ترس و وحشت و زمين ‏لرزه‏ها و گرفتاري و بلايي كه گريبان‌گير مردم مي‏گردد و پيش از اين وقايع، طاعون شيوع مي‏يابد و دوره‏اي كه در ميان عرب شمشيري برّان و بين مردم اختلافي سخت و پراكندگي و چنددستگي در دينشان پديده آمده باشد و در حالشان دگرگوني پيدا شده تا جايي كه آرزومند از شدّت آنچه كه از هاري مردم و خوردن (درندگي) بعضي پاره ديگر را، كه مشاهده مي‏كند شبانه روز آرزوي مرگ مي‏نمايد و هنگامي كه خروج مي‏كند خروجش در دوران يأس و نااميدي (مردم) است. پس خوشا به حال آنكه او را در مي‏يابد و از ياران اوست، واي و تمامي واي كسي را كه با او مخالفت ورزد و از فرمانش سرباز زند و از دشمنان او باشد» سپس آن حضرت فرمود: «او به امري نوين و سنّت و طريقه‏اي جديد و قضاوتي تازه قيام خواهد نمود كه بر عرب گران باشد. كار او جز كشتار (معاند) نيست و توبة هيچ كس را نمي‏پذيرد و در كار خدا از سرزنش هيچ خرده‏گيري باك ندارد».11

زلزله در دمشق، بغداد، مصر
 

از جمله حوادث آستانه ظهور امام عصر(ع)، رخداد زلزله‌هایی بزرگ است که در رأس آنها مي‌توان به زلزله‌های بزرگ شام و دمشق اشاره کرد. روايات فراوان و روشني دربارة اين زلزله وجود دارد به گونه‌اي که برخي از مکان‌ها و خسارت‌هاي آن و حتّي وقت آن را پيش از ورود سپاهيان غربي مشخص مي‌سازد. گرچه از بعضي روايات استفاده مي‌شود که سپاه غرب به هنگام وقوع زلزله در دمشق به سر مي‌برد. همچنين احاديث، اين زمين لرزه را «الرجفة، والخسف، و الزلزله؛ تکان شديد، فرو رفتن، لرزش» مي‌نامد. مانند روايتي که از امام باقر(ع) از اميرمؤمنان(ع) نقل شده است که فرمود: «وقتي در شام دو گروه نظامي اختلاف کنند، نشانه‌اي از نشانه‌هاي الهي آشکار مي‌شود». پرسيدند: اي اميرمؤمنان آن نشانه چيست؟ فرمود: «زمين لرزه‌اي در شام رخ مي‌دهد که صد هزار در اثر آن هلاک مي‌گردند و اين را خداوند رحمتي براي مؤمنان و عذابي براي کافران قرار مي‌دهد. وقتي آن هنگام فرا رسد، نظاره‌گر سواراني داراي اسب‌هاي سفيد و درفش‌هاي زرد رنگ باشيد که از مغرب روي مي‌آورند تا وارد شام مي‌شوند و در آن لحظات است که فرياد و بي‌تابي بزرگ و مرگ سرخ فرا مي‌رسد. وقتي آن وضع پيش آمد پس بنگريد فرو رفتن آبادي‌اي از روستاهاي دمشق را که به آن حرشا مي‌گويند. در اين هنگام فرزند هند جگرخوار (سفياني) از بيابان خروج کرده، بر منبر دمشق قرار مي‌گيرد در اين بحبوحه در انتظار ظهور حضرت مهدي(ع) باشيد».12
بنابر آنچه مرحوم مجلسی آورده، مشابه این حادثه در بغداد نیز رخ مي‌دهد: «...سوزاندن مردي از بزرگان بني‌عباس در بين جلولا و خانقين، بستن پلي در بغداد نزديک محلة کرخ، برخاستن باد سياهي در اوّل روز در بغداد و زلزله‌اي نيز در آنجا مي‌آيد که بسياري از مردم را در زمين فرو مي‌برد. ترسي بر اهل عراق و مردم بغداد مستولي مي‌شود، مرگ‌هاي سريع آنها را از پا در مي‌آورد و آفت به جان و مال و محصول آنها مي‌افتد. ملخ‌هاي به موقع و بي‌موقع مي‌آيد و غلّه و کشت و زرع آنها را مي‌خورد و زراعت آنها تقليل مي‌یابد. دو دسته از مردم عجم به جان هم افتاده، خون بسياري در ميان آنها ريخته مي‌شود».13
و در روایتی دیگر چنین آمده است: «چنان‌که مصر را زلزله خراب کند، عمان را آب دريا خراب کند، بصره را آتش خراب کند که از آسمان ببارد، دمشق را باد خراب کند، روم را صاعقه از آسمان آيد و يمن را درد قولنج هلاک نمايد».14 در ضمن حوادث معاصر آشکار شدن «دجال» نیز چنین آمده است: «آنگاه زلزله پيدا شود. هيچ منافقی در مدينه نماند الّا آنکه بيرون آيد و تابع دجال گردد و مردم آن روز را «يوم الخلاص» گويند. امّ شريک عرض کرد، يا رسول الله آن روز مؤمنان کجا باشند؟ فرمود: «به بيت المقدس پناه برند. دجال بيابد و آنجا را احصار کند پس حضرت صاحب الامر بر ايشان ظاهر شود».15
باید پرسید آیا به راستی عصر ما در مرکز همة وقایعی قرار گرفته که قرن‌ها پیش از این روشن‌بینان با دلتنگی از آن یاد کرده بودند؟

راه رهایی از زلزله‌های آخرالزمان
 

برای رهایی از زلزله‌های بزرگ آخرالزمان که ناشی از کثرت و وسعت معاصی انسان‌هاست ظاهراً راهی جز آنچه در انتهای حدیث شریف قدسی «لوح» آمده نیست: «... با پسرش «م ح م د» که رحمتي از برايِ جهانيان است، به کمال رسانم. وي کمالِ موسي، شکوهِ عيسي و شکيبِ أيّوب را داراست. در روزگارِ [غَيبتِ] او يارانم خوار گردند و سرهايِ ايشان را چون سرهاي ِ تُرکان و ديلميان براي يکديگر هديّت فرستند. ايشان را به قتل آرَند و بسوزانند و بيمناک، هراسان و ترسان باشند. زمين از خون‌هاشان رنگين گردد و واي و فغان از زنانشان برخيزد. اينان‌اند که براستي دوستانِ من‌اند. به ايشان هر فتنة کورِ تيره و تار را مي‌رانَم و به ايشان زلزله‌ها را مي‌زدايم و بارهاي گران و زنجيرها را بردارم. «درودهایي از جانبِ پروردگارشان و رحمت بر آنان باد و آنان خود رهيافتگان‌اند».17

پي‌نوشت‌ها:
 

1. The Universal Almanac, Kansas City, 1993.
2. Deaths in Quackes expected to rise as cities grow Reuter, 3 july 1995
3.سورة روم (30)، آیة 41.
4.جامع الاخبار، ص 509.
5.کتاب مقدّس، انجيل متي، ص 41، باب 24، بندهاي 1 ـ 8، 23 ـ 28،29 ـ 37 و 42 ـ 46.
6.كتاب اشعیای نبی، باب 24، بندهاي 18 ـ 20 و 25 ـ30.
7.کامل سلیمان، روزگار رهایی، ترجمه علی اکبر مهدی پور، ج1، ح130.
8.روزگار رهایی، ج2، ح1431.
9.مجتبی الساده، شش ماه پایانی، ترجمة محمود مطهری نیا، ص64.
10.همان.
11.غيبت نعماني، ص 236.
12. بحارالانوار، ج 52، ص 253.
13.مهدي موعود (ترجمه جلد سيزدهم بحارالانوار)، ص 998.
14.العبقري الحسان في احوال مولانا صاحب الزمان (المجلد 2، الجزء 2، نجمة 20).
15.تحفـة المجالس، ص 404.
16.ر.ک: پیشگویی‌ها و آخرالزمان (مجموعه مقالات)، مقاله آیندة نزدیک، فاطمه شفیعی، ص90.
17.إثبات الوصيّـة، صص 143، 227 و 230.
 

منبع:www. mouood.org